Naast duurzaam bollen telen en verhandelen als collectieve opdracht, heeft ieder bedrijf in de bloembollensector ook verduurzamingsstappen te zetten op de eigen werkvloer. Zo ligt volgens Jody en Lennaert de sleutel voor het verduurzamen van gewassen in de veredeling. Hiervoor is wel visie én een lange adem nodig. In het veredelingsbedrijf, dat volledig gespecialiseerd is in Calla’s, wordt ingezet op meerdere doelen maar de laatste jaren springen er twee doelen uit: het vergroten van de weerbaarheid van Calla’s tegen ‘ziek en zeer’ (resistentieveredeling) en het veredelen van soorten die zonder gebruik van groeirem-middelen compact blijven (genetisch korte soorten). Tussen de eerste kruising en het commercieel op de markt kunnen brengen van een nieuw soort Calla zit gemiddeld 8 jaar, in de tulpen ligt die doorlooptijd zelfs op 25 jaar. Lennaert: “In de veredeling moet je jaren vooruit kunnen kijken. Wij verwachten dat groeiremmidelen op termijn niet meer toegestaan worden. Op dat besluit wilden we niet wachten, daarom zijn we een aantal jaar geleden al gestart met het ontwikkelen van soorten die zonder kunnen. Met resistentie-veredeling zijn we nu ruim drie jaar bezig: het is een dagtaak van een van onze teamleden. In de selectie van nieuwe soorten wordt nog steeds gekeken naar kleur en vorm (commerciële waarde), maar duurzaamheid en teelttechnische eigenschappen zijn veel belangrijker geworden.”

Van zand tot klant

Wat helpt is dat Kapiteyn de eigen soorten Calla’s (Captain Calla-lijn) in een sterke en korte keten op de markt heeft gebracht. Kapiteyn veredelt nieuwe soorten en laat deze in licentie vermeerderen en telen door zo’n twintig collega-knollen kwekers. De knollen die geoogst worden, worden door Captain Calla, het handelsbedrijf van Kapiteyn, weer grotendeels ingekocht en geëxporteerd naar broeiers over de hele wereld die ze uit laten groeien tot planten of bloemen. Lennaert: “Calla-knollen zijn van hoge waarde en bovendien uitdagend om te kweken. Door kwekers zekerheid van afzet te geven, wordt hun risico verkleind en is afname ten minste geregeld gedurende het ontwikkelingsproces.” Daarnaast zijn de kwekers en broeiers voor Kapiteyn betrouwbare partners bij wie ze nieuwe soorten kunnen testen op verschillende grondslagen en in verschillende weersomstandigheden. Lennaert: “Dat houdt onze kwaliteit en productiebetrouwbaarheid ook hoog en brengt versnelling in de verduurzaming.” 

Veel andere duurzaamheidsmaatregelen
Ook in de andere bedrijven zijn én worden duurzaamheidsmaatregelen genomen. De Kapiteyn kwekerij, die onder andere tulpen, narcissen en hyacinten teelt, neemt deel aan Fieldlab Bol (link toevoegen) en aan testen met de Laserweeder® (link toevoegen) om deze met behulp van AI ‘slimmer’ en multi-inzetbaar te maken. Op de daken van de verwerkingshallen en kantoren liggen 1500 zonnepanelen en jaarlijks wordt het equivalent van 1,47 miljoen halve literflessen water bespaard door de inzet van een innovatieve spoelmachine die regenwater opvangt en in een gesloten systeem gebruikt voor het spoelen van Calla-knollen (Calla-knollen moeten voor export naar de meeste landen zandvrij zijn). Daarnaast wordt de warmte van de koelcelmotoren opgeslagen en gebruikt voor het drogen van Calla-knollen na het spoelen en zullen Calla-exportkratten in de nabije toekomst gemaakt worden van gerecycled plastic. Jody: “In de export van onze bloembollenconcepten maken we sowieso alleen nog maar gebruik van gecertificeerd en gerecycled materiaal. En het plastic dat wij gebruiken, zamelen we in en wordt via Circular Plastics weer omgezet in ‘nieuw’ verpakkingsmateriaal.”

Mensen centraal – duurzame inzetbaarheid
Duurzaamheid gaat voor Lennaert en Jody niet alleen over de impact van hun bedrijfsvoering op het milieu, maar ook over hun medewerkers en hun duurzame inzetbaarheid. Jody: “Ons motto is ‘samen sterk, sterk samen.’ We gaan voor kwaliteit en dat kunnen we alleen maar waarmaken met elkaar. We werken met een team van zestig vaste mensen en in de piektijden met meer dan 100 seizoenmedewerkers (met elf nationaliteiten): ieder van hen is belangrijk voor ons. Dat is een van de redenen waarom we investeren in tevredenheidsonderzoeken en in kwalitatief goede huisvesting voor de arbeidsmigranten die jaarlijks bij ons komen werken.” Lennaert vult aan: “Doordat we vier bedrijven hebben met verschillende seizoenen, kunnen we mensen aan ons binden, en belangrijker nog, afwisselend werk bieden. Dat wordt zeker gewaardeerd: veel van onze vaste medewerkers kennen ons nog uit de tijd dat we hier na schooltijd en tijdens vakanties kwamen werken. Zo lang zijn ze al in dienst.” Ook met de omwonenden van de Kapiteyn bedrijven is de relatie van oudsher goed. Jody en Lennaert volgen daarin graag de voetsporen van hun voorgangers. Lennaert: “Volgend jaar zwaait Jody’s vader af als managing director. Voor mij en Jody reden om nader kennis te maken met de directe buren van onze bedrijven. We vinden het belangrijk dat zij weten wie wij zijn, waar we staan met onze bedrijven en wat onze toekomstplannen zijn. We zijn altijd aanspreekbaar voor vragen.”

Kennis is de grootste kracht
Ernaar gevraagd vertellen Lennaert en Jody dat kennis de grootste kracht van hun bedrijven is. Kennis die in honderd jaar opgebouwd én overgedragen is op de iedere nieuwe Kapiteijn-generatie en kennis over alle stappen in de bloembollenketen. Jody: “Doordat we zowel veredelen als telen en exporteren snappen we goed wat de uitdagingen zijn in de verschillende ketenstappen en waarom sommige ontwikkelingen succesvol zijn en andere niet. Dat onze vaste medewerkers over de bedrijven heen ingezet worden, verbreedt en verdiept onze kennis alleen nog maar meer.’ Lennaert: “We zitten overal aan tafel en kunnen over de grenzen van ieders rol meedenken. Dat verrijkt ons en het helpt ons om ontwikkelingen nog beter uit te leggen aan onze klanten.” Kennis levert een voorsprong op en een niet te evenaren marktpositie. Dat geldt voor Kapiteyn, maar ook voor de bollensector in zijn geheel. Lennaert: “Waar ik ook kom ter wereld, klanten zeggen allemaal hetzelfde. Bloembollen maken mensen blij en dat vertaalt zich in een hoge omloopsnelheid en dito rendementen op de winkelvloer. Er is geen land ter wereld, zeggen ze, die de kwaliteit en de kwantiteit kan leveren zoals de Nederlandse bloembollensector dat kan. Die positie moeten we koesteren.” Mede daarom vinden Jody en Lennaert het zo waardevol dat de samenwerking tussen de verschillende ketenpartijen in bloembollensector nog intensiever wordt. Lennaert: “Het is belangrijk dat de KAVB, Anthos en CNB de handen ineengeslagen hebben en gezamenlijk op gaan trekken in de verduurzaming én in de communicatie. Ik merk dat ondernemers door negatieve berichtgeving angstig zijn geworden om naar buiten te treden, iets wat wij ook begrijpen. Dat is jammer, want bedrijven in onze sector werken al langere tijd aan verduurzaming. Er gebeuren veel goede dingen: we hebben gewoon een goed verhaal te vertellen, dat we best wat meer trots uit mogen dragen.”